🗑 Afval, ⚡️ Energie, ♻️ Duurzaamheid

Luister naar deze pagina

Schone gemeente, nu en in de toekomst

Voor GroenLinks is een gezonde en duurzame toekomst een centraal thema. Hoe zorgen we ervoor dat onze planeet en onze gemeente bewoonbaar blijven voor onze kinderen en kleinkinderen? En wat kunnen we daar concreet aan doen?

HOOFDPUNTEN

GroenLinks houdt stevige ambities op het gebied van duurzaamheid en streeft naar een geheel klimaat neutrale gemeente in 2030
De Wolden overtreft de doelstellingen uit de Regionale Energie Strategie (RES)
In 2030 wordt ten minste 50% van het afval in De Wolden hergebruikt. Het overige afval wordt zo duurzaam mogelijk verwerkt.
We dringen vervuiling (water, bodem, geluid, licht) terug met stimuleringsmaatregelen, nieuwe technieken en waar nodig handhaving.

Duurzaamheid hangt samen met heel veel andere onderwerpen. Voorstellen voor een beter gebruik van onze leefruimte vind je daarom ook terug bij andere onderdelen van ons programma. Het gaat GroenLinks niet om minder luxe of om een minder prettige manier van leven. Wel willen we slimmer gebruik maken van spullen en grondstoffen en ervoor zorgen dat we veel meer opnieuw gebruiken. Op die manier kunnen prettig, gezond en duurzaam leven goed samengaan. Op een aantal thema’s gaan we hier apart in: de overschakeling op andere vormen van energie (de energietransitie); het organiseren van hergebruik (de circulaire economie) en het bestrijden van hardnekkige vormen van vervuiling (afval, lucht, bodem en water, licht en geluid).

Energie

Nederland kent stevige Europese doelen op het gebied van energiebesparing. GroenLinks wil actief beleid om die doelen in De Wolden al eerder te halen met het opstellen en uitvoeren van een ambitieuze energieagenda. Het waarmaken van deze ambitie vraagt om innovatie en flinke investeringen. Dat is het waard. Klimaatverandering is één van de grootste vraagstukken van deze tijd, waarvan de gevolgen zich ook in Nederland doen voelen. Bovendien zijn de kosten van de gevolgen nog veel hoger als we wachten – en niet alleen in financiële zin. GroenLinks wil dat De Wolden op zijn minst de achterstand inhaalt ten opzichte van gemeenten die al veel aandacht besteden aan dit thema. Nog beter zou het zijn als De Wolden een voorloper wordt in Nederland en zo een goed voorbeeld is voor andere gemeenten. De investeringen die nodig zijn, verdienen we voor een belangrijk deel terug door besparing op energiekosten. We scheppen werkgelegenheid in een groene economie en helpen mensen met lagere inkomens om duurzame stappen te zetten.

De gemeente kan het niet alleen. We hebben de rijksoverheid nodig en ook de betrokkenheid van bewoners, (agrarische) bedrijven en instellingen. Het huidige energiesysteem, de bestaande infrastructuur in Nederland en het huidige beleid zijn nog niet geschikt om de overstap naar duurzame, schone energie goed te maken. De Wolden zou zich actief in gesprekken over betere wetgeving en duurzamere praktijken moeten mengen. De gemeente biedt zich aan als laboratorium.

Actiepunten

Woningen

Alle nieuwbouw in de gemeente wordt gebouwd zonder aardgas. In 2022 heeft de gemeente in samenwerking met woningeigenaren, bewoners en netwerkbeheerder een routekaart opgesteld om alle woningen aardgasloos te maken.
Met projectontwikkelaars en woningbouwcorporaties spreken we af hoe we zo snel mogelijk komen tot energieneutrale woningen.
We stimuleren woningcorporaties om hun woningen energieneutraal te maken. In 2025 is een kwart van de daken van hun woningen bedekt met zonnepanelen, warmtepanelen, zonnepannen of een combinatie daarvan.
De gemeente stimuleert huizenbezitters om thuis energiebesparende maatregelen te treffen, met bijvoorbeeld een inkoopactie of een gratis energieconsulent
De gemeente helpt bewoners actief bij het opzetten van energiecoöperaties.
Vanaf 2023 wordt de landelijke salderingsregeling aangepast. Dat kan grote gevolgen hebben voor mensen die hebben geïnvesteerd in zonnepanelen. Belangrijke oplossingsmogelijkheden zijn de opslag van elektriciteit in accu’s of van warmte in buffers. De gemeente zal de stimuleringsmogelijkheden hiervoor onderzoeken.
We brengen vraag en aanbod op het gebied van energiebesparing en -opwekking bij elkaar, zodat we mensen helpen hun ideeën ten uitvoer te brengen.
We breiden de voorlichting door energiecoaches uit.
De gemeente geeft voorlichting aan particulieren en installateurs over duurzame alternatieven voor cv ketels.
De gemeente werkt samen met Verenigingen van Eigenaren om energiebesparende maatregelen in woningen mogelijk te maken.
Waar asbestdaken op woningen worden vervangen, stimuleren we het plaatsen van zonnepanelen.

Bedrijven

In 2024 is het gemiddelde energielabel van alle kantoorpanden in De Wolden label B.
Bedrijven en instellingen houden zich aan de verplichting om investeringen in energiebesparing uit te voeren als die in vijf jaar terug te verdienen zijn. De gemeente handhaaft hier actief op.
De gemeente controleert de energieprestatie van gebouwen bij oplevering.
De gemeente koppelt ambtenaren, vernieuwende bedrijven en andere organisaties aan elkaar om samen energie te besparen en de gemeente duurzaam te maken.
De gemeente stimuleert en ondersteunt agrarische bedrijven zonnepanelen op hun stallen aan te brengen, waarmee hun inkomenspositie verbetert.
De gemeente geeft ruimte en voorrang aan startups en bedrijven die nieuwe technieken voor onder andere zonne-energie en zuinige verlichting willen ontwikkelen of uittesten.
Ondernemers die energie willen besparen, ondersteunen we met kennis en bij het verlenen van vergunningen.

Gemeente

De gemeente stelt een routekaart op waarin ze duidelijk maakt hoe de gemeentelijke organisatie energieneutraal kan worden en wat zij daaronder verstaat.
GroenLinks wil meer en grootschalig groene stroom opwekken binnen de gemeentegrenzen.
De gemeente gaat door met het plaatsen van zonnepanelen, zonnepannen en zonnecollectoren op de daken van eigen gebouwen. Ook zorgt zij voor nog meer ‘groene daken’.
De gemeente koopt uitsluitend groene elektriciteit in.

Hergebruik (circulaire economie)

Grondstoffen zijn eindig. Ze worden schaars en dus duur, of ze raken zelfs helemaal op. In onze gemeente gaan we samen met de regio een ‘circulaire economie’ inrichten – een cirkel van gebruik, inzameling en hergebruik. Dat grondstoffen ooit op zullen raken, weten we al lang. Olie, gas, zeldzame metalen, maar bijvoorbeeld ook fosfaten zijn, als we niet oppassen, ver vóór 2050 op. Een van de manieren om dat tegen te gaan is hergebruik. GroenLinks zet vol in op het realiseren van de circulaire economie. Dat betekent dat producten en grondstoffen opnieuw worden gebruikt. In een circulaire economie is er geen sprake meer van afval, maar van een gesloten kringloop van materialen. We doen dat door de principes reduce, re-use, recycle: verminderen van afval, opnieuw gebruiken van materialen en hergebruik als grondstof. We streven niet alleen naar het sluiten van de cirkel, maar ook naar het verkleinen daarvan. Dus: zo veel mogelijk hergebruik in en door de gemeente. Hier moeten gemeente, bedrijven én bewoners gezamenlijk de schouders onder zetten. Nederland wil in 2050 volledig circulair zijn. Om dat te bereiken moeten we in 2030 de helft van alle grondstoffen opnieuw gebruiken. Daarom stellen we het volgende voor.

Actiepunten

De gemeente gebruikt haar inkoopkracht om de circulaire economie lokaal aan te jagen. We stellen een actieplan op over duurzaam en circulair inkopen. Ons doel is dat de gemeente in 2024 minimaal 25 procent duurzaam en circulair inkoopt. Uiteindelijk willen we op 100% uitkomen!
De gemeente stimuleert projectontwikkelaars die zoveel mogelijk grondstoffen opnieuw gebruiken bij verbouwing en nieuwbouw.
De gemeente zorgt voor een duidelijk overzicht van bouwprojecten in de gemeente. Zij laat in kaart brengen welke bouwstoffen er vrijkomen bij sloopprojecten en gaat na welke vraag er bij bouwprojecten in de regio naar grondstoffen is: zo koppelen we vraag en aanbod op regionaal niveau
Het maaisel van de groenvoorzieningen gaat nu naar een biovergistingsinstallatie. GroenLinks wil dit materiaal laten bewerken tot compost, houtchips en biologische kringloopproducten of isolatiemateriaal voor bouwprojecten.
Steeds meer bewoners en bedrijven ontplooien initiatieven die bijdragen aan een circulaire economie. GroenLinks ondersteunt deze initiatieven door nieuwe financieringsmodellen te organiseren. Ook bieden we mogelijkheden om te experimenteren.
In 2024 is er maximaal 100 kg restafval per persoon per jaar. De manier van inzamelen sluit aan op de woonsituatie en is gericht op het zo hoogwaardig mogelijk kunnen recyclen van de afval(=grondstof) stromen. In de contracten rondom afvalinzameling krijgt circulaire innovatie een prominente plek.
Met voorlichting en voorbeelden stimuleert de gemeente dat inwoners minder afval produceren bij het kopen van de dagelijkse boodschappen.
De gemeente stimuleert hergebruik en reparatie van spullen in samenwerking met het kringloopbedrijf, kringloopwinkels, buurthuizen en ‘repair-cafés’ en het delen van spullen in de zogenoemde deeleconomie: Peerby, GreenWheels, WeDriveSolar, SnappCar, OV-fiets, enzovoort.
De gemeente stimuleert met voorlichting dat bedrijven afval scheiden en dat winkels en horeca minder eten weggooien.

VERVUILING

Vervuiling in de gemeente is een hardnekkig probleem. In de komende raadsperiode gaan we daarom door met het verhogen van de kwaliteit van de leefomgeving. De Wolden is al flink schoner geworden. Veel vervuilde grond is opgeruimd en het water is al stukken schoner dan twintig jaar geleden. Maar we zijn nog lang niet waar we willen zijn voor een schone en prettige leefomgeving. Zwerfafval en andere vervuiling zijn nog steeds een groot probleem. Op al deze terreinen zijn maatregelen nodig. Daarbij maken we goede afwegingen tussen gezondheid, leefbaarheid en verantwoordelijkheid. Een schone gemeente is niet alleen een taak van de gemeente, maar ook van de bewoners zelf. De gemeente helpt daar altijd een handje bij en handhaaft daarnaast als dat nodig is.

Actiepunten

De Wolden gaat de strijd aan met zwerfafval. Samen met onze inwoners houden we de gemeente schoon – o.a. met regelmatige acties per buurt, dorp of wijk.
De elektrische bussen rijden inmiddels in De Wolden. Elke nieuwe bus wordt een bus zonder uitstoot, maar elektrificatie beperkt zich niet tot bussen.
Vanaf 2023 zijn er vuurwerkvrije zones in de gemeente. Het afsteken van vuurwerk wordt verboden in parken, bij dierenverblijven en op andere kwetsbare locaties. We verlenen geen vergunningen aan nieuwe verkooppunten van vuurwerk. Buurtbewoners krijgen de mogelijkheid om hun straat of buurt tot vuurwerkvrije zone uit te roepen. De gemeente organiseert centrale vuurwerkshows, zodat mensen zelf geen vuurwerk hoeven af te steken.
We stimuleren minder en ánder gebruik van houtkachels en haarden (betere brandstoffen, andere tijden, ander stookgedrag). We geven voorlichting over luchtvervuiling en de gevolgen voor onze gezondheid en die van longpatiënten.
We zorgen voor voldoende gescheiden afvalbakken in de openbare ruimte die op tijd worden geleegd.
We stimuleren mensen om gevallen van afvaldumping te melden. De gemeente verwijdert dit afval zo snel mogelijk en vervolgt daders.

Ga door naar het volgende hoofdstuk: 😄 Welzijn, 🚸 Jeugd en 🏸 Sport