💶 Geld, 🌳 ambities en 💸 lasten

Luister naar deze pagina

GroenLinks heeft grootse plannen met De Wolden. We zijn van plan dit te bereiken door slim te zijn met hoe we het beschikbare geld uitgeven. Om ervoor te zorgen dat onze ideeën in de praktijk kunnen worden gebracht, volgen hier enkele van de basisprincipes waar we ons aan houden: investeringen moeten bijdragen aan een duurzame gemeente voor iedereen; de vervuiler betaalt; en de sterkste schouders dragen de zwaarste lasten.

Op deze pagina staan een aantal subonderdelen met betrekking op Geld, ambities en lasten:

  • Financieel beleid
  • Ambities
  • Lasten
  • Inkoop
  • Financiële risico's
  • Inzicht en invloed

Financieel beleid

De gemeente De Wolden geeft ieder jaar ruim 55 miljoen euro uit! 
Dat is veel geld waar ook veel van moet gebeuren in onze gemeente. Van het aanleggen van fietspaden en tunnels tot het verstrekken van uitkeringen; van het ophalen van vuilnis en het vergroenen van de gemeente tot het zorgen voor jongeren in de knel. Ook bij financiële keuzes geldt dat GroenLinks wil dat De Wolden een gemeente voor iedereen is en blijft. Of het nu gaat om subsidies aan culturele activiteiten, sport en welzijn of om een gezonde en duurzame leefomgeving en toegankelijke gebouwen. De uitgaven van de gemeente moeten er zo veel mogelijk toe bijdragen dat De Wolden voor alle inwoners een fijne plek is om te wonen.

Om verstandig met het beschikbare geld om te gaan, hanteert GroenLinks een aantal vuistregels.

Vuistregels voor het financiële beleid van GroenLinks De wolden:

  • De gemeentebegroting moet sluitend zijn, of het nu gaat om een jaarbegroting of een lange-termijn begrotingen zoals een periode van vier jaar of langer.
  • We ontzien de mensen die het meest kwetsbaar zijn zoveel mogelijk. Het is onze plicht om te voorkomen dat deze mensen financieel wegglijden. Daarom geven we prioriteit aan de laagste inkomens en investeren we in armoedebestrijding en sociale inclusie van de inwoners van De Wolden zodat iedereen de kans krijgt om deel te nemen aan de samenleving.
  • Duurzaamheid, natuurinclusiviteit en klimaatadaptatie zijn altijd belangrijke argumenten in financiële afwegingen.

Ambities

GroenLinks ambieert een duurzame samenleving waarin we het goed hebben met elkaar. Dat kost geld. En de tijd dringt, zeker als het gaat om het reduceren van onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen als gas. De inkomsten vanuit het Rijk nemen naar verwachting niet veel toe en lastenverzwaring willen we voorkomen. Dat vraagt om slimme, creatieve oplossingen en om een groene en sociale visie op de langere termijn.

In de eerste plaats zoeken we oplossingen binnen de bestaande begrotingen en verschuiven we budgetten. De budgetverschuivingen tussen de verschillende programma’s of afdelingen houden we beperkt; waar we die wel doorvoeren, doen we dat op grond van inhoudelijke afwegingen:

  • Geld dat bestemd is voor autoverkeer gaat wat GroenLinks betreft naar het verbeteren van de openbare ruimte, fietspaden en laadpalen voor elektrische voertuigen.
  • Bij het beheer van de openbare ruimte gebruiken we meer geld voor de ondersteuning van groen in zelfbeheer en stimuleren dat buurten een groene ruimte 'adopteren'
  • De gemeente kan andere steun bieden dan in de vorm van subsidie. GroenLinks denkt daarbij aan ondersteuning van projecten en initiatieven met materiaal, kennis en menskracht, waarbij andere partijen de financiering voor hun rekening nemen. Samen met vastgoed-eigenaren en corporaties komen we tot oplossingen voor de woningtekorten, die ook in De Wolden spelen. We zoeken hierbij daarnaast aansluiting bij ondernemers die zelf investeren in de eigen omgeving.
  • Veel besparingen en meer efficiëntie zijn vaak pas op lange termijn zichtbaar. We investeren in duurzaamheid om te besparen in de toekomst. Het energiezuinig maken van gebouwen van de gemeente zorgt voor een blijvend lagere energierekening. Meer participatie en burgerinitiatieven kosten aanvankelijk extra geld, maar betekenen op termijn minder kosten voor de gemeente.
  • Veel initiatieven van bewoners gaan over verschillende terreinen tegelijk, zoals cultuur, sport, veiligheid en welzijn. GroenLinks vindt het belangrijk dat de gemeente deze initiatieven ondersteunt. Door ze in één van die hokjes te stoppen lukt dat soms niet. De gemeente moet daar op inspelen door meer flexibele budgetten beschikbaar te hebben.
  • De gemeente moet alert blijven op andere financieringsbronnen. Financiering vanuit de Rijksoverheid of Europa ligt het meest voor de hand, maar GroenLinks denkt ook aan publiek-private samenwerking en het werven van fondsen.
  • Doordat het aantal inwoners van De Wolden groeit, krijgt de gemeente meer geld vanuit het gemeentefonds. Dit extra geld investeren we in duurzame ontwikkeling van de gemeente én in het toevoegen van sociale voorzieningen voor de inwoners.

Lasten

GroenLinks probeert de kosten voor de inwoners van de gemeente De Wolden zoveel mogelijk beperkt te houden en eerlijk te verdelen. Daarbij gaan we uit van twee leidende principes: de vervuiler betaalt; en de sterkste schouders dragen de zwaarste lasten.

Door de vervuilers in de gemeente meer te laten betalen, maken we dát wat we niet willen duurder. De inwoners die bijdragen aan een schonere, duurzame gemeente betalen minder. Als je meer verdient kun je in onze ogen ook iets meer bijdragen aan een prettige leefomgeving. Inwoners die van weinig geld moeten rondkomen hebben die mogelijkheid niet en ontzien we zoveel mogelijk.

Voor de afvalstoffenheffing komt er op termijn een systeem waarbij de kosten zich verhouden tot de soort en hoeveelheid afval die je aanlevert. Dat is gedeeltelijk al het geval, maar dat kan worden uitgebreid.

Voor de inwoners van De Wolden met de laagste inkomens zorgen we dat er een vrijstelling van of korting op gemeentelijke belastingen en heffingen blijft bestaan.

Als er sprake is van een eigen bijdrage, zou deze voor inwoners van De Wolden met een laag inkomen ook in natura voldaan moeten kunnen worden, bijvoorbeeld in de vorm van vrijwilligerswerk.

De gemeente krijgt maar een klein deel van de inkomsten uit gemeentelijke belastingen. Over uitbreiding van de mogelijkheden om lokaal belasting te heffen wordt al lang gesproken. GroenLinks gaat ook daarbij uit van de twee leidende principes (de vervuiler betaalt; en de sterkste schouders dragen de zwaarste lasten).


Inkoop

De gemeente koopt jaarlijks voor miljoenen euro's in bij organisaties en bedrijven. Dit gemeentegeld willen we zoveel mogelijk duurzaam en sociaal inzetten, met extra aandacht voor lokale ondernemers. In het inkoopbeleid willen we vastleggen dat dat hierbij aandacht moet zijn voor duurzaamheid en social return.
Duurzaam inkopen moet de norm zijn. Alleen als dat niet mogelijk is, wijken we daar van af.

We verwachten van bedrijven dat ze een steentje bijdragen aan de sociale doelen van de gemeente. Dat kan bijvoorbeeld door mensen die moeilijk aan het werk komen een plekje te geven of door lokale bewoners-initiatieven uit De Wolden te ondersteunen.

GroenLinks vindt dat we alert moeten blijven op mogelijkheden om nog binnen de gemeente efficiënter en goedkoper te werken. Zo kunnen we geld besparen door open-source-software te gebruiken: de gemeente wordt daarmee minder afhankelijk van specifieke softwareleveranciers en kan fors op licentiekosten besparen, waardoor er geld vrijkomt voor andere soort uitgaven.

De gemeente zou geen zaken moeten willen doen met bedrijven die milieuregels, mensenrechten of de internationale rechtsorde schenden.


Financiële risico's

Om risico's op te kunnen vangen, zet de gemeente geld opzij. Door de jaren heen is de gemeente steeds beter geworden in het inschatten en beheersen van de risico's. Dat is goed, maar we moeten ervoor zorgen dat geld niet onnodig op de bank blijft staan.

De grootste financiële risico's komen van de Rijksoverheid. Door het wijzigen van Rijksbeleid loopt de gemeente soms grote tekorten op, zoals gebeurd is met de jeugdzorg, waar de gemeente veel grotere bijdragen in moest leveren. De gemeente moet ook meer taken uitvoeren voor minder geld. Dat vraagt om creatieve en efficiënte oplossingen. Daarbij is het voor GroenLinks van wezenlijk belang dat voorzieningen altijd beschikbaar blijven voor hen die het echt nodig hebben.


Inzicht en invloed

GroenLinks vindt het belangrijk dat de inwoners van de gemeente De Wolden mee kunnen praten en beslissen over het geld dat de gemeente uitgeeft. Daarom wil Groenlinks dat de begroting inzichtelijk en begrijpelijk is.

Om te zorgen dat bewoners in hun buurt meer inzicht en invloed krijgen, wil GroenLinks een proef voorstellen met budgetmonitoring en buurt- of streekbudgetten. In dat model, dat in sommige gemeenten al gebruikt wordt, kijkt een groep buurtbewoners waaraan het geld in de buurt besteed wordt en kunnen bewoners zelf aangegeven wat voor hun buurt belangrijk is en hoe het geld eventueel anders kan worden ingezet. Onze dorps en streekbelangen hebben hier vaak al ideeën over!

GroenLinks wil de informatie over gemeentelijke inkomsten en uitgaven nog toegankelijker maken.

GroenLinks De Wolden wil aansluiten bij projecten als Open Spending en waarstaatjegemeente.nl en inzetten op meer inzicht en transparantie.